İlkeler

“Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Savunucularının Korunması Bildirgesi” olarak anılan, “Evrensel Olarak Tanınan İnsan Hakları ve Temel Özgürlüklerin Korunması ve Geliştirilmesinde Toplumsal Kuruluşların (Organların), Grupların ve Bireylerin Hakları ve Sorumlulukları Üzerine Bildirge”, insan haklarını savunmayı bir hak olarak tanır ve devletlere, insan hakları savunucularını koruma görevi verir.

İnsan haklarını savunmak evrensel bir haktır. Devletin giderek artan bir şekilde, yargılama ve tutuklamalar da dahil olmak üzere, birçok farklı yöntemle insan hakları savunucularını saf dışı bırakma gayreti karşısında, insan hakları savunucularını savunmak amacıyla biraraya gelen İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı, ağın çalışma alanına giren insan hakları savunucusu kişi ve kurumları şöyle tarif eder:

• Tüm insanların insan haklarından eşit derecede faydalanmasını sağlamak, insan haklarını korumak ve insan hakları ihlallerini engellemek ve mücadele etmek için çaba gösterir; barışçıl olmayan faaliyetler gerçekleştiren kişilerin temel insan haklarını savunuyor olması, onu barışçıl olma vasfından ayırmaz,
• Diğer tüm insan haklarını da kabul etmek ve desteklemekle birlikte sadece bir veya birkaç insan hakkı üzerinde yoğunlaşmış olabilir. Tüm insan hakları ihlalleri ile ilgilenmesi gerekmez. Fakat herhangi bir insan hakları ihlaline destek veremez,
• Anayasa tarafından tanınan haklar ile birlikte Türkiye’nin taraf olduğu tüm insan hakları metinlerindeki hakları savundukları gibi, uluslararası kabul görmüş fakat Türkiye’nin taraf olmadığı insan haklarını da savunabilir,
• Profesyonel sıfatı önemli değildir. STK, kamu veya özel sektörde çalışıyor veya çalışmıyor olabilir. En önemli tanımlayıcısı insan hakları için özel bir çaba göstermesidir,
• Bireysel olarak veya bir grupla faaliyet gösterebilir, bir kurumdan uluslararası seviyeye kadar her çapta faaliyet gösteriyor olabilir, uluslararası seviyede ya da bir kurum içinde olmak üzere farklı genişliklerdeki alanlarda çalışıyor olabilir,
• Hak ihlallerini raporlayabilir, insan haklarından faydalanmayı sağlamak için veya bir ihlalin giderilmesi için lobi yapabilir, insan hakları eğitimi verebilir, insan hakkı ihlallerine maruz kalanlara danışmanlık, hukuki destek gibi hizmetler sunabilir, hak ihlallerini gündeme taşımak için çalışabilir veya insan haklarına saygıyı artırmak için kampanya yürütebilir.
• Bu nedenle İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı sivil toplum çalışanlarından gazetecilere, avukatlardan ihlalleri açığa çıkaran kamu görevlilerine, davalarında insan haklarını önceleyen savcı ve hakimlerden insan haklarını kanunlarla korumak için yasalar hazırlayan politikacılara kadar hakları korumaya yönelik özel bir çaba gösteren herkesi kapsar.

İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı, bileşenleri arasında şeffaf, hiyerarşik olmayan, ayrımcılığı reddeden, eşit ve demokratik bir yapıda dayanışmayı önceler ve haberleşmeyi, baskılara karşı birlikte mücadele etmeyi ve insan hakları savunucularını korumayı amaçlar. Bu ağ, hali hazırda var olan hiçbir kurum ve yapıyı ikame etmez ama bunlardan güç alır ve Türkiye’nin her yerinde, evrensel insan haklarına herkesin eşit derecede erişim sağlaması gerektiğine inanan tüm kişi ve kurumlara açıktır.